ورود مجلس به ماجرای سقوط اتوبوس سربازان: از تشکیل کمیته تحقیق و تفحص تا احضار وزیر راه به پارلمان
سربازان پادگان صفر پنج کرمان، دوره آموزشی خود را تمام کرده و در راه بودند که به خانه بازگردند. این اتوبوس اما به شیراز نرسید و در دره نی ریز سقوط کرد. 13 سرباز در لحظه و هفت نفر دیگر در بیمارستان، جان خود را از دست دادند. هنوز تعدادی از سربازان نیز در بیمارستان هستند.
این حادثه تلخ، مردم را داغدار کرده و مسئولان پس از عرض تسلیت که البته عموم آنها دیرهنگام بود، حالا به دنبال راهکارهایی هستند که ابعاد پنهان حادثه را آشکار کنند. در این بین عزمی نیز در بین نمایندگان پارلمان به چشم می خورد و ظاهرا قرار است دومین پرونده تحقیق و تفحص در مجلس دهم (پس از پرونده معاونت حقوقی ریاست جمهوری) برای این موضوع تلخ گشوده شود.
البته اولین واکنش اعضای پارلمان دهم عرض تسلیت بود. رئیس مجلس نیز یکی از تسلادهندگان بود که در پیامی نوشته بود: «اینجانب ضمن آرزوی شفای عاجل برای مصدومین و عرض تسلیت این مصیبت جانکاه به ملت شریف ایران و خانواده های درگذشتگان برای آنان رحمت و مغفرت و برای بازماندگان صبر و اجر از درگاه خداوند متعال مسئلت می کنم».
تشکیل کمیته تحقیق و تفحص در مجلسحسین رضازاده، نماینده مردم کازرون، یکی از نمایندگانی است که نسبت به واژگونی اتوبوس واکنش نشان داد. او با تاکید براینکه مجلس موضوع حادثه سقوط سربازان را پیگیری می کند، گفت: ما تلاش داریم کمیته تحقیق و تفحص در این خصوص را تشکیل دهیم.
رضازاده درمورد جزئیات سانحه واژگونی اتوبوس سربازان به ایرنا گفت: شب گذشته بنده به همراه جمعی از نمایندگان استان فارس ضمن حضور دربیمارستان رجایی شهر شیراز و پیگیری وضعیت آنان با برخی از مصدومان این حادثه گفت و گو کردیم.
وی با اشاره به اینکه برخی از ابعاد ماجرای این حادثه هنوز مشخص نشده است، گفت: سربازانی که از این حادثه نجات یافتند اعلام می کنند که پیش از آن که اتوبوس به دره سقوط کند راننده به آنها اعلام کرد که ترمز اتوبوس بریده است در این هنگام بسیاری ازسربازان به سمتی از اتوبوس جمع شدند تا اتوبوس به دره سقوط نکند و به حاشیه جاده برود.
عضوهیات رئیسه کمیسیون حقوقی قضایی مجلس ادامه داد: به گفته سربازان متاسفانه راننده اتوبوس به حرف مسافران گوش نداده و دستپاچه می شود و خودش به همراه میهماندار به بیرون می پرد و اتوبوس با همه سرنشینان به ته دره می رود.
رضازاده افزود: این سربازان مصدوم می گفتند راننده در بین راه چند تبعه افغان را نیز درمحل بار اتوبوس سوار کرده بود. به گفته سربازان این تبعه های افغان در میانه راه و بعد از حرکت اتوبوس سوار شده بودند. راننده و میهماندار در این حادثه فوت کردند و تبعه های افغان نیز در این حادثه زنده ماندند.
وی با تاکید براینکه مجلس شورای اسلامی به جد این موضوع را پیگیری می کند گفت: ما کمیته تحقیق و تفحص در راستای این سانحه در مجلس شورای اسلامی تشکیل خواهیم داد زیرا فکر می کنیم ممکن است ابعادی باشد که هنوز مشخص نشده و باید برای مردم روشن شود. زیرا احتمال این که ظرفیت اتوبوس به دلیل حضور تبعه غیرمجاز افغانی بیش ازحد مجاز بوده باشد وجود دارد.
وزیر راه به مجلس احضار می شود
رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز برنامه هایی در این راستا دارد. رئیس کمیسیون عمران مجلس از بررسی ابعاد حادثه سقوط اتوبوس سربازان با حضور وزیر راه در کمیسیون عمران خبر داد.
محمدرضا رضایی‌کوچی به ایسنا گفت: در حال حاضر مشغول انجام بررسی‌های اولیه درباره سانحه رخ داده هستیم تا مشخص شود دقیقاً چه اتفاقی افتاده، چه دستگاهی مقصر بوده و کدام دستگاه کوتاهی کرده است.
وی با ابراز تاسف از کشته شدن تعدادی از سربازان در این سانحه یادآور شد: با توجه به اینکه در فصل تابستان اردوهای متعدد دانش‌آموزی، دانشجویی و غیره برگزار می‌شود و عمدتاً برای جابه‌جایی این گروه‌ها از اتوبوس‌هایی با عمر بیشتر استفاده می‌شود که هزینه کمتری داشته باشد لازم است در این زمینه تجدیدنظر شود و از خودروهایی با کیفیت خوب و قابل قبول استفاده شود.
این عضو مجمع نمایندگان استان فارس ادامه داد: سانحه سقوط اتوبوس سربازان از چند منظر باید مورد بررسی قرار گیرد از جمله تعاونی مربوطه که اتوبوس را برای پادگان تامین کرده است.براساس پیگیری‌های صورت گرفته مشخص شده که دفترچه راننده اتوبوس قرمز بوده، اخطارهای زیادی دریافت کرده و تخلفات رانندگی قابل توجهی داشته است.ضمن اینکه تعداد مسافر اتوبوس بیش از اندازه مجاز بوده در حالی که این اتوبوس دو پلیس‌راه را رد کرده بود.
رضایی اضافه کرد: همچنین باید مشخص شود که آیا در نقطه‌ای که این حادثه اتفاق افتاده پیش‌بینی‌های لازم از نظر جاده‌ای، گاردریل و تجهیزات لازم صورت گرفته یا خیر و آیا اورژانس و نیروهای امدادی به موقع به محل اعزام شده‌اند؟ البته طبق اطلاعات واصله هم پلیس و هم اورژانس به موقع در صحنه حاضر شده و نسبت به جابه‌جایی مصدومین در زمان مقرر اقدام کرده‌اند.
رئیس کمیسیون عمران مجلس در پایان اظهار کرد: هنوز زود است قضاوت کنیم چه کسی مقصر این سانحه بوده و پیش از مشخص شدن ابعاد موضوع درست نیست که حرفی از استیضاح وزیر زده شود اما قطعاً بعد از بررسی‌های اولیه ما موضوع را از نظر وضعیت جاده‌ای، کیفیت اتوبوس و پایانه اتوبوسرانی با حضور وزیر راه و مسئولان مربوطه در کمیسیون عمران مورد رسیدگی قرار می‌دهیم.
تلاش نمایندگان برای شفاف سازی از این حادثههمچنین نماینده مردم مبارکه در مجلس در واکنش به این حادثه پیامی صادر کرد و در آن نوشت که به دنبال شفاف‌سازی ابعاد حادثه سقوط اتوبوس سربازان است.
زهرا سعیدی اما در پیامش به چگونگی تلاش برای شفاف سازی اشاره نکرده و تنها به این جملات بسنده کرده است: «محال است درک درد پدری که عصای پیری خود را با تنی خرد در خون غوطه‌ور می‌بیند و غصه مادری که خود را آماده شادی جوانش نماید اما مجلس عزای وی را برگزار کند. اینجانب در کمال ناباوری و تاسف با چشمانی اشک‌بار از طرف خود و مردم شریف شهرستان مبارکه این حادثه را به خانواده داغدار آن عزیزان تسلیت می‌گویم و با عزمی راسخ در پی شفاف‌سازی و بررسی جوانب موضوع بوده و تا مشخص شدن ابعاد حادثه از پیگیری مجدانه موضوع دست برنخواهم داشت تا ان شاءالله دیگر شاهد چنین حوادث تلخی نباشیم.»
گزارش به مردم درباره علل سانحهیک عضو مجمع نمایندگان استان فارس نیز با پیامی ناراحتی خود از این حادثه را بیان کرده و وعده داده که درباره علل سانحه به مردم گزارش دهد.
در پیام سیدمحسن علوی، نماینده مردم لامرد و مهر آمده است: «اینجانب به عنوان یکی از نمایندگان استان فارس خود را متعهد می‌دانم مراتب چرایی علل این حادثه و همچنین عملکرد نهادها و مسئولان مرتبط را خدمت مردم عزیز گزارش داده و پیگیری‌های لازم را در این خصوص انجام دهم».
جانشین وزیر دفاع: با مقصران حادثه واژگونی اتوبوس سربازان وظیفه برخورد می شود
جانشین وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح گفت: با افراد و مجموعه هایی که در حادثه واژگونی اتوبوس سربازان وظیفه کوتاهی و قصور داشته اند چه در درون نیروهای مسلح و چه در بخش خصوصی برخورد خواهد شد.
امیر سرتیپ امیر حاتمی، جمعه در حاشیه عیادت از مصدومان حادثه واژگونی اتوبوس سربازان وظیفه در جمع خبرنگاران افزود: بیشتر سربازان مصدوم، بریدگی ترمز اتوبوس را علت وقوع این حادثه اعلام کردند اما گروهی نیز مشغول بررسی تمام ابعاد حادثه هستند؛ به هرحال با مقصران برخورد خواهد شد تا شاهد وقوع چنین حوادث تلخی در آینده نباشیم.
وی در ادامه گفت: بعد از وقوع حادثه، رئیس جمهوری به وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و زیر دفاع دستور داد که به حادثه دیدگان رسیدگی جدی شود که امروز برای عیادت از مصدومان و بررسی روند رسیدگی و ارائه خدمات درمانی به آنها به همراه مسئولان وزارت دفاع در شیراز حاضر شدیم.
وی اظهار کرد: در بدو ورود به شیراز در جلسه ای با حضور فرمانده نیروی زمینی ارتش و هیات اعزامی از ستاد کل نیروهای مسلح تمام مراحل وقوع حادثه به دقت مورد بررسی قرار گرفت.
وی، درمان مصدومان را اولویت اصلی دانست و تصریح کرد: تعدادی از مصدومانی که در بخش آی سی یو بستری هستند از وضعیت خوبی برخوردارند و تعدادی نیز نیاز به مراقبت بیشتر دارند و به مسئولان نیز تاکید شد از تمام امکانات و ظرفیت ها برای خدمات رسانی مطلوب به مصدومان استفاده کنند که تا این لحظه نیز چنین بوده است.
جانشین وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، در خصوص تامین هزینه درمان مصدومان نیز گفت: برابر قانون یک ردیف اعتباری در اختیار وزارت بهداشت است که تمام بیماران تصادفی باید در بیمارستان بستری شوند و هزینه درمان آنها نیز از محل همان ردیف پرداخت شود و آن بخش از هزینه هایی که امکان پرداخت آنها از طریق آن ردیف وجود ندارد نیز به خدمات درمانی نیروهای مسلح دستور داده شده که رسیدگی کند و اطمینان می دهیم که در بحث هزینه هیچ مشکلی ایجاد نشود.
وی، در خصوص جا به جایی سربازان به وسیله اتوبوس نیز گفت: امروز برای انتقال و اعزام سربازان از وظیفه عمومی به مراکز آموزشی، از مراکز آموزشی به یگان ها و از یگان ها برای اعزام به مرخصی و سایر موارد از حمل و نقل جاده ای و ریلی استفاده می شود.
او افزود: در گذشته هزینه سفر به سربازان داده می شد که خودشان اقدام به تهیه بلیت کنند که در این راه نیز با مشکلاتی برخورد کردیم و مشکلاتی هم برای خود سربازان ایجاد می شد.
امیر سرتیپ حاتمی ادامه داد: پس از آن تصمیم گرفته شد که برای انتقال سربازان از مراکز آموزش به یگان هایشان از تعاونی های معتبر وسیله نقلیه خوب تهیه شود و در اختیار سربازان قرار گیرد.
امیر سرتیپ حاتمی، در خصوص وضعیت ادامه خدمات سربازان مصدوم نیز گفت: در نیروهای مسلح بحث معافیت یک روند روشن دارد و به این شکل است که تا زمانی که مصدومان در حال درمان هستند تمام امکانات در اختیار آنها خواهد بود و از بیمه خدمات درمانی، بیمه عمر حوادث قانونی و بیمه عمر حوادث اختیاری و بیمه اتوبوس برخوردار خواهند بود.
او افزود: مصدومان این حادثه بعد از درمان به شورای پزشکی معرفی می شوند و متناسب با وضعیت آنها ممکن است رای به ادامه خدمت، رای به معافیت از خدمت، رای به وظیفه بگیری (دریافت حقوق از کار افتادگی ) داده شود.
جانشین وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در جریان سفر خود به شیراز در جلسه ای با حضور فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی، هیات اعزامی ستاد کل نیروهای مسلح فرمانده نظامی منطقه فارس، ابعاد مختلف سانحه را مورد بررسی قرار داد و مقرر شد که اقدامات مقتضی برای رسیدگی هرچه بهتر به مصدومان حادثه و خانواده های کشته شدگان انجام شود.
وی همچنین در جریان عیادت از مصدومان، به نمایندگی از وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، ضمن ابلاغ پیام های همدردی رئیس جمهوری و وزیر دفاع، در جریان آخرین وضعیت درمانی آنها قرار گرفت و دستورات لازم برای رسیدگی هرچه بهتر به امور درمانی مصدومان را صادر کرد.
یک اتوبوس دوم تیرماه 95 به دلیل عدم وجود حفاظ ایمنی سمت راست و عدم کنترل و مهارت راننده در مهار وسیله نقلیه و احتمالا نقص فنی خودرو، در دره 20 متری در گردنه «لای رز» حوالی شهرستان نی ریز سقوط کرد و 20 سرنشین آن کشته و 30 نفر مجروح شدند.
13 نفر از کشته شدگان این حادثه سرباز و مابقی نیز غیر سرباز بوده اند.
همچنین در حادثه دیگری که دوم تیرماه جاری در نزدیکی «مهارلو» در شهرستان سروستان رخ داد یک دستگاه اتوبوس دیگر که حامل سرباز بود در این مسیر واژگون شد، در این حادثه رانندگی 47 سرباز زخمی و توسط تکنسین های اورژانس به بیمارستان منتقل شدند.
واژگونی دو اتوبوس یاد شده در محورهای فارس که حامل سربازان آموزش دیده مرکز صفر پنج کرمان بودند در مجموع 96 کشته و زخمی برجای گذاشت.
افزایش همکاری‌های امنیتی روسیه و چین در دستور کار نشست شانگهای
کارشناس علوم سیاسی و اقتصادی روسیه با اشاره به اشتراکات منافع روسیه و چین در آسیای مرکزی از افزایش همکاری بین مسکو و پکن در حوزه‌های امنیتی خبر داد.
«تیمافی بردجاف» کارشناس علوم سیاسی و اقتصادی بین‌المللی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در بیشکک با اشاره به اشتراکات منافع روسیه و چین در آسیای مرکزی از افزایش همکاری بین مسکو و پکن در حوزه‌های امنیتی خبر داد.
بردجاف گفت: علاوه بر این، مسئله امنیت آسیای مرکزی هر چه بیشتر باعث نگرانی کشورهای ابرقدرت و بازیگران بزرگ در صفحه شطرنج سیاسی جهان شده زیرا این منطقه در نزدیکی افغانستان که کشوری بی‌ثبات معرفی شده، قرار دارد.
این کارشناس بر این باور است که در این کشور تعداد زیادی افراد تاجیک و ازبک احتمالا در فکر ایجاد خلافت جدید در آسیای مرکزی توسط داعش هستند تا پس از ورود به خاورمیانه به آنها بپیوندند پس این امر موجب بروز گسترده‌تر افراط در منطقه آن هم راحت‌تر از ورود آن به افریقای شمالی خواهد بود و حرکتی نیز برای ممانعت از پیشروی آنها وجود نخواهد داشت.
کارشناس علوم سیاسی و اقتصادی روسیه تصریح کرد: تنش در نزدیکی مرزهای افغانستان با کشورهای آسیای مرکزی در حال افزایش است و متخصصان در این حوزه از تجمع شبه‌نظامیان از سمت خاورمیانه در افغانستان خبر می‌دهند و معتقدند که این گروه‌ها شامل شهروندان خود کشورهای آسیای مرکزی می‌باشند (بر طبق اطلاعات رسمی در اواخر سال 2015 بیش از 10 هزار شهروند کشورهای آسیای مرکزی، روسیه و چین در صفوف داعش حضور داشتند).
تیمافی بردجاف عنوان کرد: با اینکه پنج کشور آسیای مرکزی از جمله قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان پس از فروپاشی شوروی بر ضرورت ایجاد ثبات در کشورها به نتایج واحدی رسیدند اما در حال حاضر آینده این منطقه در وضعیت مناسبی قرار ندارد.
یکی از دلائل وجود اوضاع تحریک‌پذیر در این کشورها سیستم انتقال قدرت مقامات بلندپایه فعلی در «تاشکند» و «آستانه» و به ویژه «دوشنبه» است که باعث ایجاد خشونت جمعی شد (مانند حمله تروریستی در شهر آکتوبه) ضمن آنکه بر طبق اطلاعات رسمی طی پنچ سال اخیر در قزاقستان 19 حمله تروریستی که منجر به کشته شدن 49 شهروند و 50 افراطگرا که بیشتر آنها نیز از نیروهای انتظامی نیز هستند، شد.
وی افزود: نشست فعلی سازمان شانگهای در تاشکند و دیدار روسای جمهور روسیه و چین فضای بسیار مناسبی برای انجام مذاکرات در مورد افزایش همکاری همه‌جانبه جهت تأمین امنیت منطقه‌ای به ویژه بین ابرقدرت‌های این منطقه را فراهم کرد چراکه وجود بی‌ثباتی در آسیای مرکزی به نفع هیچ یک از این کشورها نیست.
این کارشناس خاطرنشان کرد: احتمال وقوع انفجار سیاسی و هرج‌ومرج اجتماعی داخلی در کشورهای آسیای مرکزی زیاد است و در مقایسه با حوادث اوکراین با سرعت بیشتری تقویت می‌گردد زیرا اختلافات داخلی در اوکراین بر اساس رقابت نیروهای خارجی بود اما در آسیای مرکزی بیشتر عوامل داخلی نظیر تنش‌ها بین نهادهای دولتی، فقر، افراط‌گرایی و همسایگی با افغانستان نقش کلیدی را بازی می‌کند و این یکی از عوامل گسترش همکاری بین روسیه و چین می‌باشد.
بردجاف اظهار داشت: حوادث تروریستی در سطح بین‌المللی، ضرورت ایجاد نهادهای ضدتروریستی مشترک در کشورهای منطقه و افزایش همکاری در زمینه مقابله با حوادث ناگوار در سازمان‌های منطقه‌ای مانند سازمان پیمان امنیت جمعی و سازمان همکاری شانگهای ضرورت همکاری روسیه و چین را تأیید می‌کند.
این تحلیلگر روس گفت: علاوه بر این، نزدیکی جغرافیایی روسیه و چین به آسیای مرکزی نیز نقشی کلیدی را بازی می‌کند (کشورهای این منطقه هم‌مرز با استان خودمختار «سینزیانگ» با جمعیتی بیش از یک میلیون مسلمان و همچنین سیبری در مرکز روسیه و از مناطق مورد اهمیت استراتژیک برای روسیه هستند) که در صورت تشدید وضعیت هر 2 کشور را به چالش جدی خواهد کشید و از طرفی هم روسیه و هم چین توانایی پذیرش مشکلات یکدیگر را ندارند و اینجاست که همکاری گزینه بهتری به نظر می‌رسد ضمن آنکه نقش آمریکا و کمتر از آن اتحادیه اروپا، در آسیای مرکزی نگران‌کننده می‌باشد کمااینکه بدی این اوضاع ضرری را متوجه آنها نمی‌‌کند.
تیمافی بردجاف تصریح کرد: در مرحله سوم، روسیه و چین هر 2 علاقمندی خود را به حذف بازیگران خارجی از این بخش جهان ابراز کردند چراکه کشورهای ابرقدرت خارج از منطقه تلاش‌های زیادی برای ایجاد بی‌ثباتی در کشورهای آسیای مرکزی ارائه داشتند.
وی افزود: درست است که خاورمیانه برای آمریکا و اتحادیه اروپا دارای اهمیت است اما این عاملی برای دست برداشتن از دخالت و ایجاد ناآرامی برای کسب منافع سیاسی اخلال‌گران نظم و امنیت در این بخش از جهان نیست.
تیمافی بردجاف اظهار داشت: اما به نظر برخی کارشناسان «واشنگتن» سعی در انجام مذاکرات مستقیم با دولت چین در مورد مسائلی نظیر تقویت امنیت در آسیای مرکزی و همکاری اقتصادی بدون مشارکت روسیه دارند و احتمالا هم چنین مذاکراتی شروع شده است.
وی اظهار داشت: این عامل بیانگر لزوم افزایش شفافیت در ارتباطات روسیه و چین با کشورهای دوست خود است، اما برخی متخصصان مشهور معتقدند که ظرفیت گسترش روابط روسیه و چین بیشتر است زیرا سیاست واشنگتن غیرقابل پیش‌بینی بوده (مثل آنچه در مورد ترکیه اجرا کرد) و این باعث نگرانی شدید چین می‌باشد تا روابط را محدود کند.
تیمافی بردجاف گفت: علاوه بر این حوادث سال 2010 در قرقیزستان نشان داد که روسیه دارای سیاست منعطفی نسبت به تحولات کشورهای همسایه خود است، در این راستا اطلاعات مربوط به کاهش نقش روسیه در آسیای مرکزی و سپردن بخشی از میدان به چین مشاهده می‌شود چراکه این رویه در حال گسترش نیز هست.
به نظر این کارشناس روس، با گردآوری اطلاعات می‌توان دریافت اگر چین با آمریکا همکاری داشته باشد پس چنین پدیده‌ای می‌توانند به خرابی روابط روسیه و چین منجر شود.
وی در پایان افزود: همچنین، تلاش‌ها برای عادی‌سازی وضعیت آسیای مرکزی به عاملی وحدت‌بخش میان چین و روسیه در سطح منطقه‌ای و جهانی تبدیل شده است چراکه هر کدام از طرفین این همکاری، در زمنیه‌های سیاسی و اقتصادی منافع قابل توجهی را به دست می‌آورند و این اولین گام در راستای افزایش بیشتر همکاری در حوزه امنیت است و با هماهنگی نیروهای امنیتی و نظامی به نظر تکمیل‌تر خواهد شد.
عیادت پوردستان از مصدومان سانحه اتوبوس سربازان/تصاویر
